ضرورت فرهنگ سازی و ترغیب شهروندان به تفکیک زباله از مبدأ
به گزارش فست تریپ، در پنجمین نشست از سلسله نشست های تهران آینده، بهگشت مهارت و مدیریت بر ضرورت فرهنگ سازی و ترغیب شهروندان به تفکیک زباله از مبدأ تاکید گردید.
به گزارش فست تریپ به نقل از مهر، پنجمین نشست از سلسله نشست های علمی و کاربردی "تهران آینده، بهگشت مهارت و مدیریت" با مبحث «آینده مدیریت پسماند کلانشهری در ایران» با حضور داود گودرزی معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران، مسعود ندافان رئیس مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی شهرداری تهران، محسن قضاتلو مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران و محمدحسین بوچانی رئیس هیأت اندیشه ورز مؤسسه آموزش علمی و کاربردی شهرداری تهران برگزار گردید. لزوم بهره برداری از نظرات، پیشنهادات و ایده های علمی جریان نخبگی کشور داود گودرزی معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران در این جلسه ضمن قدردانی از برگزاری چنین نشست هایی به طرح چالش های اجرایی مدیریت پسماند در کلانشهر تهران پرداخت و اظهار داشت: یکی از مهم ترین نگاههای مدیریت شهری طرح موضوعات و چالش ها و درگیر کردن نخبگان برای حل آن موضوعات است. گودرزی در ادامه بر ضرورت هم افزایی و هم اندیشی در جهت حل مسایل مختلف در حوزه مدیریت شهری پرداخت و اظهار داشت: از یک سو نخبگان، دانشگاهیان، اعضای هیأت علمی، راهکارهای مختلفی را مطرح می کنند و از طرفی در بحث اجرا با راهکارهای دیگری مواجه هستیم و به صورت کلی هم افزایی و هم اندیشی درستی که منجر به اجرا و عملیاتی شدن موضوعات گردد یا وجود ندارد و یا کم تر است. بنابراین نخبگان و دانشگاهیان و مسئولان اجرایی باید با کمک و همراهی یکدیگر این نقیصه را رفع کنند تا به نتایج قابل قبولی برسیم و معتقدیم که که مسایل و موضوعات شهری بدون وجود نخبگان و بدون مشارکت جریان نخبگی وعلمی کشور حل نخواهد شد. وی بر ضرورت بهره برداری از نظرات، پیشنهادات و ایده های علمی جریان نخبگی کشور تأکید و اظهار نمود: در خیلی از کشورها مسایل و موضوعات مختلف همچون آلودگی هوا، ترافیک، موضوعات مختلف در حوزه مدیریت پسماند و… توسط دانشگاهیان و پژوهشکده ها بررسی می شود و بعد از انجام تحقیقات و مطالعات لازم نهائی و به مدیران اجرایی پیشنهاد می شود و در نهایت با جمع بندی و استفاده از خردجمعی راهکارهای لازم استخراج می شود. گودرزی در ادامه با اعلان اینکه معاونت خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران هم از ایده ها، پیشنهادات نوین و راهکارهای علمی و عملی نخبگان کشور در موضوعات مختلف حوزه خدمات شهری به ویژه حوزه مدیریت پسماند استقبال می کند، اذعان کرد: بنابراین اعضای کارگروه خدمات شهری متشکل از معاونت خدمات شهری، مؤسسه علمی کاربردی شهرداری تهران و مرکز مطالعات و برنامه ریزی شهر تهران خواهد بود که از ظرفیتهای نخبگی کشور هم برای حل موضوعات در رابطه با این حوزه بهره ببریم. وی به مفاد طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران اشاره نمود و اظهار داشت: کاهش میانگین تولید پسماند (در حال حاضر هر شهروند روزانه ۷۰۰ گرم پسماند تولید می کند)، تفکیک زباله از مبدا، چگونگی جمع آوری بهینه و انتقال زباله ها بدون شیرابه، پردازش، بازیافت و دفن حداقلی در جهت کاهش اثرات زیست محیطی و خیلی از موضوعات دیگر در طرح جامع مدیریت پسماند شهر تهران تاکید گردیده است. نقش بسیار مهم شهروندان در اجرای مطلوب طرح تفکیک زباله از مبدا معاون شهردار تهران به نقش بسیار مهم شهروندان در اجرای مطلوب طرح تفکیک زباله از مبدا اشاره نمود و اظهار داشت: اقدامات خوبی برای فرهنگ سازی در اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا انجام شده است اما اساسا کافی نیست، چونکه ما باید بعنوان سیاست گذار در ابتدا فرهنگ عمومی کاهش تولید زباله را گسترش دهیم و در مرحله بعدی عموم شهروندان را بسمت کاهش تولید زباله و پیشگیری از اصراف و هدر رفت سوق دهیم. مدیریت شهری روزانه حدود ۱۰ میلیارد برای رفت و روب شهر تهران هزینه می کند وی با اعلان اینکه هم اکنون ۱۰ هزار کارگر خدمات شهری به امر نظافت و رفت و روب شهر تهران می پردازند، اظهار داشت: مدیریت شهری ماهانه حدود ۳۱۰ میلیارد هزینه رفت و روب شهر تهران می کند که روزانه حدود ۱۰ میلیارد می شود. البته هزینه های دیگری هم بشکل غیر مستقیم وجود دارد. ایشان در ادامه اظهار نمود: پیش از این در ۱۲۴ ناحیه شهر تهران به ازای هر ناحیه یک پیمانکار وجود داشت و سازمان مدیریت پسماند شهر تهران مناقصات و پیمان های رفت و روب و جمع آوری زباله را بشکل مجزا برگزار می کرد و با مشکلاتی روبرو بود. اما در این دوره مدیریت شهری طرح تجمیع پیمانکاران انجام شد و ۱۴ پیمانکار انتخاب شدند و در نهایت بعد از اصلاح این رویه حالا ۲۲ پیمانکار برای ۲۲ منطقه شهر تهران تعیین شده اند. بنابراین در مبحث مدیریت پسماند افراد و نهادهای مختلفی هم درگیر هستند که بر آن نظارت دارند اما با تمامی تلاشهای صورت گرفته، معتقدیم که فرآیند کار نیازمند بازبینی و تغییر و اصلاح شیوه است. لزوم فرهنگ سازی و ترغیب شهروندان برای خروج زباله ها از منزل، رأس ساعت ۹ شب معاون خدمات شهری و محیط زیست شهرداری تهران بر ضرورت فرهنگ سازی و ترغیب شهروندان در مورد خروج زباله ها از منزل رأس ساعت ۹ شب تصریح کرد و اظهار داشت: این شیوه از سال ها قبل اجرایی می شده، اما به دلایلی با ورود مخازن در سطح شهر تهران به فراموشی سپرده شده است و هم اکنون ۵۰ هزار مخزن در ۵۰ هزار نقطه از سطح شهر تهران جانمایی شده است که هزینه های بسیاری جهت تأمین مخازن و ایجاد زیرمخزنی ها شده است و در یکسال اخیر ۵۵ درصد مخازن نوسازی شده است. وی ضمن اشاره به روش رفت و روب و نظافت در کلانشهر اصفهان، اظهار نمود: در شهر اصفهان مخزنی وجود ندارد و یک شب در بین زباله ها جمع آوری می شود؛ اما این شهر بسیار تمیز و مرتب است و این حکایت کننده از فرهنگ سازی و همراهی شهروندان با مدیریت شهری است. حال این سوال پیش می آید که آیا روش اصفهان روش خوبی است؟ آیا ما باید مخازن را کاهش دهیم یا مخازن خشک را به مخازن کنونی اضافه کنیم؟ مخازن سطح شهر تهران بامداد زود تخلیه می شوند اما شهروندان، کسبه، فروشگاه های بزرگ و… در هر ساعت از شبانه روز زباله های خویش را داخل مخازن می گذارند و همین عامل منجر به ایجاد نازیبایی و مشکلاتی برای مدیریت شهری می شود. لزوم نوسازی ناوگان و ماشین آلات پسماند وی در قسمت دیگری از سخنان خود به فرسودگی ناوگان و ماشین آلات پسماند اشاره نمود و اظهار داشت: تجهیزات و ماشین آلات این سازمان نیازمند نوسازی است، البته در قراردادهای جدید بخشی از پیمانکاران ملزم به خریداری تجهیزات و نوسازی ناوگان شدند؛ اما همچنان این ناوگان نیازمند نوسازی است. لزوم همراهی منابع طبیعی، محیط زیست، وزارت کشور، دستگاه قضا در مباحث مختلف مدیریت پسماند گودرزی به اقدامات خوب سازمان مدیریت پسماند شهر تهران جهت رصد و پایش ماشین آلات پیمانکاران رفت و روب به منظور نظارت بر عملکرد آنلاین پیمانکاران پرداخت و اظهار داشت: مشکلاتی در مورد نظافت گاردریل ها در بزرگراه ها وجود داشت که با ایجاد جلسات با معاونت های حمل و نقل و ترافیک و فنی و عمرانی اصلاحات و توافقاتی صورت گرفته است و الان این امر در بزرگراه مدرس در دستور کار قرار گرفته است و بزرگراه های دیگر هم اجرا می گردد. شایان ذکر است، در این جلسه معاون شهردار تهران بر موضوع هایی چون اسناد بالادستی، قوانین و مقررات در حوزه مدیریت پسماند، ضرورت همراهی منابع طبیعی، محیط زیست، وزارت کشور، دستگاه قضا در مباحث مختلف مدیریت پسماند، ضرورت حل مبحث مالکیت پسماند، معضلات و مشکلات قانونی در بحث زباله گردی، ضرورت اجرای طرح تفکیک زباله از مبدا، طرح نوماند، مدلهای مالی با پیمانکاران و نحوه قراردادها، رویه پیمانکاران در انجام و وظایف و مأموریت ها، مدل نظارت بر پیمانکاران، وضعیت اسکان های کارگری و… تأکید نمود. موضوع پسماند از منظر جهانی از اولویت بالایی برخوردار است مسعود ندافان رئیس مؤسسه آموزش عالی علمی کاربردی شهرداری تهران همینطور در این جلسه با تکیه بر این که مبحث پسماند موضوعی چند جانبه است که نه تنها یکی از دغدعه های مدیریت شهری و شهرداری ها است بلکه موضوعی زیست محیطی است و از منظر جهانی از اولویت بالایی برخوردار است، بیان داشت: ما در دانشگاه علمی کاربردی شهرداری تهران خویش را موظف می دانیم بعنوان تنها نهاد علمی و دانشگاهی در شهرداری های کل کشور موصوعی چنین جهان شمول و چندجانبه را از منظر علمی و پژوهشی مورد بحث و بررسی قرار دهیم و با پیش رو قرار دادن چالش ها و راهکار ها و مقایسه اقدامات کارآمد جهانی و استفاده از نظرات متخصصین و محققان به ایده ها و روش های نوین و اجرایی دست پیدا نماییم. ایشان در ادامه تصریح کرد: بررسی تجربه های جهانی در مدیرت پسماند و بررسی روندهای تعاملی به منظور دستیابی به مدیریت اصولی و سازگار با محیط زیست نیازمند بررسی نمونه های موفق است چون که زمینه مناسب برای شناسایی الگوها و چگونگی مدیریت پسماند را فراهم می سازد. ندافان ضمن تأکید بر این که ما در پنجمین نشست از سلسله نشست های تخصصی دانشگاه علمی کاربردی شهرداری تهران با عنوان "تهران آینده، بهگشت مهارت و مدیریت" خویش را موظف دانستیم به این مهم توجه ویژه داشته باشیم و با دعوت از دست اندر کاران، مدیران، محققان و متخصصین این حوزه، مبحث فرآیند مدیریت پسماند در ایران و جهان را مورد بحث و بررسی قرار دهیم، بیان داشت: امیدوارم این نشست آغازگر راهی روشن و امیدبخش برای نیل به چشم اندازی روشن برای آینده، محیط زیست و رفاه شهروندی باشد. مذاکره با دو شرکت سرمایه گذار جهت راه اندازی زباله سوز محسن قضاتلو، مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران هم در جریان این جلسه به عرضه گزارشی جامع در مورد عملکرد و برنامه های پیش روی این سازمان پرداخت و اظهار داشت: تابحال ۵۰ هزار مخزن زباله در سطح شهر تهران جانمایی شده است و اقدامات بسیاری برای مواجهه با کاهش زباله گردی انجام شده است اما در این جهت نیازمند همراهی و حمایت دستگاه قضا هستیم. وی با اعلان اینکه نگاه درآمدی به مبحث پسماند خشک را کاهش خواهیم داد با این شیوه مبحث زباله گردی را کاهش دهیم، اظهار نمود: با تشکیل و قرارداد با مراکز پر تولید؛ نوماند و تفکیک زباله از مبدا را مدیریت می نماییم. اجرای طرح نوماند از آذرماه سال گذشته قضاتلو با طرح این مورد که اجرای طرح نوماند از آذرماه سال قبل شروع شده است، اذعان کرد: حالا ۲۳ تن زباله خشک از راه منازل جمع آوری می شود، این طرح ۳۱۱ هزار کاربر و ۳۸ هزار کاربر فعال دارد و هم اکنون ۴۵۷ غرفه بازیافت در سطح شهر تهران دایر است که از این طریق ۳۲ تن زباله خشک جمع آوری می شود و در مراکز پرتولید هم با ۳۵۰۰ مرکز قرارداد بسته شده است و درنظر داریم این میزان افزایش قابل توجهی یابد. انتقال روزانه ۶۵۰۰ تن زباله به مرکز دفن و پردازش آرادکوه مدیرعامل سازمان مدیریت پسماند شهر تهران به مرکز دفن و پردازش آرادکوه اشاره نمود و اظهار داشت: روزانه ۶۵۰۰ تن زباله به مرکز دفن و پردازش آرادکوه منتقل می شود. برای مدیریت این حجم از زباله و کاهش دفن در بحث زباله سوز با دو شرکت سرمایه گذار مذاکره و جلسات گوناگونی برگزار شده است تا به نتایج مطلوب تری در جهت حفظ محیط زیست شهری دست پیدا نماییم. قضاتلو در ادامه در مورد برنامه های این سازمان جهت استحصال گاز متان، انتقال مراکز غیر مجاز و تولید گرانول به مجتمع بازیافت، اورهال تصفیه خانه شیرابه، راه اندازی تصفیه خانه جدید، ضرورت فرهنگ سازی در مورد کاهش دفن زباله و اجرای مطلوب طرح تفکیک از زباله از مبدا، جمع آوری زباله های خشک بشکل نرم افزاری (استفاده از اپلیکیشن شهرزاد و نوماند)، غرف بازیافت و استفاده از ظرفیت مخازن هوشمند در سال آتی، غربالگری نیروهای پاکبان با همکاری شرکت شهر سالم و… توضیحاتی را عرضه داد. موضوع پسماند یکی از مطالب اصلی مدیریت شهری است محمدحسین بوچانی، رئیس هیات اندیشه ورز مؤسسه علمی کاربردی شهرداری تهران در این جلسه ضمن تأکید بر این که هر زمان که سکونت بوده؛ مساله پسماند یکی از مطالب اصلی مدیریت شهری در ایران است، اظهار داشت: برای مدیریت پسماند به دگردیسی ساختاری نیاز داریم که برای آن، احتیاج به عزم جدی مدیریتی است. سرانه تولید پسماند در تهران نسبت به سرانه جهانی کم تر است مهدی جلیلی قاضی زاده عضو هیات علمی دانشگاه شهید بهشتی هم در این جلسه با پرداختن به این مورد که در زمان صحبت از تفکیک باید به این امر اشاره شود که چه جزئی را می خواهیم تفکیک نماییم، بیان نمود: بر مبنای رابطه ای که مطرح است، درصد تفکیک از مبدا همواره باید برپایه جزئی که مقرر است تفکیک شود، قرار گیرد. وی ضمن اشاره به این که هر زمان که اوضاع اقتصادی در کشور مناسب می شود؛ سرانه ی تولید پسماند افزایش می یابد و بالعکس، اظهار داشت: امروز در تهران سرانه ی تولید پسماند کم تر است. به سبب این که ۲۰ الی ۳۰ درصد کم تر از سرانه جهانی زباله تولید می نماییم، نیاز نیست بر روی کاهش تولید پسماند تمرکز نماییم. قاضی زاده ضمن تأکید بر این که ۶۰ درصد از پسماند تولیدی پسماند تر و مواد غذایی، یک سوم از آن پسماند خشک و قابل بازیافت و ۸ درصد هم پسماند غیرقابل بازیافت است، بیان داشت: مساله اصلی اینست که در جداسازی پسماند از یک دیگر ناتوان هستیم. اگر بتوانیم بخش تر و خشک را در مبدا جداسازی نماییم، مشکلات بعدی مدیریت پسماند تا حد زیادی رفع خواهد شد. وی ضمن اشاره به این که بحث زیرساختی، توزیع نامناسب غرفه های بازیافت، آموزش و اطلاع رسانی و عدم یکپارچگی ساختار سازمانی در شهرداری تهران همچون مشکلات مدیریت پسماند است، بیان نمود: ۴۶۵ غرفه داریم که بعضی از آنها فعال نیستند. حدود ۹۰۰ غرفه برای شهر تهران نیاز است. افزایش زیرساخت ها و بهینه کردن زیرساخت ها عمل بعدی است که در بحث تفکیک از مبدا با آن مواجه هستیم. قاضی زاده اضافه کرد: در نظرسنجی که از شهروندان انجام شده، ۶۲ درصد از آنها بر این باورند که به اندازه کافی اطلاع رسانی در مورد طرح های تفکیک پسماند صورت نمی گیرد. وی با تکیه بر این که مدیریت پسماند یک پازل است، بیان نمود: اگر یک قطعه از پازل اشتباه چیده شود، تمام تصویر درست در نمی آید. باید طرح جامع داشته باشیم. میتوان گفت سال جاری چهارمین سالی است که طرح جامع در شورا تصویب شده است. دست اندرکاران در شهرداری تهران باید برپایه آن برنامه ریزی کنند. یکی از موضوعات حوزه پسماند، جمع آوری آمار و اطلاعات دقیق است مسعود احم دی مدیرکل دفتر محیط زیست وخدمات شهری سازمان شهرداری ها و دهیاری ها همینطور ضمن تأکید بر این که ۷۶۲ گرم به اژای هر نفر در روز در شهرها، ۴۶۱ گرم در روستاها و در تهران ۷۲۰ گرم پسماند تولید می شود، اظهار داشت: یکی از اشکالات اصلی پسماند اینست که سیستمی که بتواند آمار پسماند را به شکل دقیق برداشت کند، نداریم. نخستین موضوعی که در حوزه پسماند مطرح است، بحث آمار و اطلاعات دقیقی است که باید جمع آوری شود. وی با تکیه بر این که باید تکلیف خویش را در بحث تفکیک از مبدا مشخص نماییم، بیان نمود: تفکیک از مبدا ۴ جز «پسماند خشک، جز ویژه پسماند، پسماند تر و …» دارد. باید برای ۴ جز برنامه داشته باشیم. احمدی ضمن اشاره به این که در حاضر در تهران ۲۰ درصد بازیافت مواد انرژی داریم، اظهار نمود: بخش عمده آن به شکل غیررسمی جداسازی می شود. برای برنامه ۵ ساله در افق ۱۴۰۷، این عدد را باید به ۵۵ درصد برسانیم. بعضی از کشورها نرخ بازیافت خویش را بر مبنای میزان تولید پسماند تعیین می کنند، این امر تاثیر بسیار زیادی در تفکیک از مبدا می گذارد. مشارکت، یکی از کلیدهای اصلی مدیریت پس ماند جز ویژه هومن غلام پور ارباستان پژوهشگر ارشد محیط زیست در مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی بیان نمود: در حوزه آینده پژوهی مدیریت پسماند، ۹ پیشران را برای خبرگان تعیین کردیم و از این ۹ پیشران به ۲ پیشران حکمرانی و زندگی مردم تاثیر گذار رسیدیم، اگر این دو امر در حالت مطلوب باشد، به آرمان شهر خواهیم رسید. وی ضمن تأکید بر عدم آگاهی عمومی مردم از پسماند جز ویژه اظهار داشت: بیشتر از ۵۰ درصد مردم از این که پسماند جز ویژه به چه نوع پسماندی گفته می شود، اطلاعی ندارند. در این جهت باید در مورد آگاهی مردم، بیشتر کار نماییم. در این خصوص فضای مجازی ۹۴.۶ درصد موفق تر از سایر زمینه ها دانسته شده است. با این وجود باید از روش های متنوع استفاده نمائیم. غلام پور ضمن اشاره به این که مشارکت یکی از کلیدهای اصلی مدیریت پسماند جز ویژه است، اظهار داشت: اگر در پسماندهای دیگر احتیاج به مشارکت داریم، در جز ویژه به توان ۱۰ احتیاج به مشارکت داریم. خانه تکانی یکی از ایونت های بسیار مهم بود که می تواند مجدد تکرار شود. او در آخر خاطرنشان کرد: در حوزه مدیریت پسماند و جلب مشارکت مردم، باید به جذب سرمایه اجتماعی و اعتماد افزایی با مشارکت مردم توجه داشته باشیم. برای این امر باید چرخه مدیریت پسماند را کامل نماییم و مدیریت باید منطبق با اصول زیست محیطی باشد. ایجاد مشارکت در دستگاههای متوالی یکی از راهکارهای رفع چالش های مدیریت پسماند است حلیاسادات حسینی مدیرکل توسعه نیروگاه های زیست توده سازمان انرژی های تجدیدپذیر هم در این جلسه به چالش های مدیریت پسماند اشاره نمود و اظهار داشت: همچون راهکارهایی که میتوان برای رفع چالش های مبحث مدیریت پسماند بهره برد میتوان به ایجاد مشارکت و هم افزایی در در دستگاههای متوالی، تدوین برنامه ملی برپایه توسعه هفتم، توسعه و بازنگری طرح جامع پسماند، ایجاد انگیزه و جلب مشارکت های مردمی، به کارگیری فناوری مناسب با موقعیت جغرافیایی، سرمایه گذاری و تأمین مالی پروژه از راه جذب سرمایه گذار اشاره نمود. حاشیه نشینی اجتماعی و ترد شدن یکی از عوامل ایجاد زباله گردی است حسن پاسالاری عضو هیأت علمی دانشگاه علوم پزشکی ایران همینطور با تکیه بر این که ۱۴ هزار زباله گرد در سطح شهر تهران هستند، بیان داشت: با عنایت به شرایط اقتصادی، تعداد این افراد در آینده افزایش پیدا خواهد نمود. وی به مبحث افزایش تولید پسماند با توسعه شهرنشینی و افزایش جمعیت پرداخت و اظهار داشت: هم اکنون شهروندان تهرانی، ۵ هزار و ۱۰۰ تن و بعضاً تا ۷ هزار تن پسماند تولید می کنند. پسماند تولیدی توسط اماکن مسکونی شامل ۶۳ درصد پسماند خشک پرارزش و ۷.۸ درصد پسماند خشک غیر پرارزش است. روزانه حدود ۴.۵ میلیارد تومان از چرخه مدیریت پسماند، توسط زباله گردها خارج می شود. پاسالاری تصریح کرد: لزوم اقتصادی و فقر، عدم وجود شغل های رسمی و عدم وجود محدودیت ورود به زباله گردی و حاشیه نشینی اجتماعی و ترد شدن همچون عوامل ایجاد زباله گردی هستند. این مسایل سبب شده بسیاری افراد به بحث زباله گردی تمایل داشته باشند. زباله گردی نتایج بهداشتی، مشکلات تنفسی و مواجهه با مواد خطرناک، عفونت های پوستی، اختلالات گوارشی، مسایل در ارتباط با سلامت روان و سایر مشکلات را بهمراه دارد.
منبع: فست تریپ
مطلب را می پسندید؟
(1)
(0)
تازه ترین مطالب مرتبط
نظرات بینندگان در مورد این مطلب